Określanie codziennej dawki białka – jak obliczyć ilość białka, której nasz organizm potrzebuje?

Jako kluczowy element diety człowieka, białko odgrywa niezwykłe ważne role w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania naszego ciała. Właściwe spożycie tego składnika jest indywidualnie różne dla różnych osób, zdeterminowane przez wiele czynników.

Białka są podstawowym elementem żywienia naszego organizmu. W składzie chemicznym są one złożonymi związkami azotu, mającymi strukturę wielkocząsteczkową, które tworzą się z aminokwasów poprzez tworzenie wiązań peptydowych. Pierwiastki takie jak węgiel, tlen, azot, wodór, siarka i fosfor są podstawowymi budulcami białek. Generalnie, możemy podzielić białka na proste i złożone: te pierwsze składają się głównie z aminokwasów, podczas gdy te drugie oprócz aminokwasów zawierają również inne elementy.

W naszym organizmie białka spełniają wiele funkcji. Są one niezbędne do budowy i regeneracji zużywanych tkanek, stanowią główny element hormonów i enzymów, są obecne w składzie krwi i limfy. Ponadto, dzięki swoim właściwościom buforowym, białka pomagają w utrzymaniu prawidłowego pH płynów w naszym ciele. Dodatkowo, pełnią rolę transportera dla niektórych minerałów i witamin.

Możemy podzielić źródła białka na dwa główne typy: białka zwierzęce oraz roślinne. Białka zwierzęce są często nazywane pełnowartościowymi ze względu na to, że zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy w proporcjach optymalnych do ich maksymalnego wykorzystania przez organizm. Główne źródła takich białek to między innymi: jaja, mięso, mleko i produkty mleczne.

Białka pochodzenia roślinnego na ogół zawierają mniej niezbędnych aminokwasów, takich jak lizyna czy tryptofan, dlatego zazwyczaj są klasyfikowane jako białka niepełnowartościowe. Niemniej jednak, niektóre białka roślinne, takie jak te pochodzące z nasion roślin strączkowych (na przykład soi, grochu, soczewicy, ciecierzycy) czy orzechów, mają wysoką wartość odżywczą. W celu zapewnienia zrównoważonej diety zaleca się korzystanie zarówno z białek zwierzęcych, jak i roślinnych.