Wpływ wiatru halnego na ludzi: od niepokoju po zawały serca

Halny, ten górski wiatr z południa, jest słynny ze swojego wpływu na ludzi. Wzbudza w nich różne uczucia – od delikatnego niepokoju po głęboką depresję, a nawet prowadzi do zawału. Jest też uważany za czynnik podnoszący liczbę samobójstw w regionie Podhale. Zwykle jest najbardziej aktywny jesienią.

W Tatrach, halny stanowi poważne wyzwanie dla turystów. Osoby, które znajdują się na grani górskiej podczas jego szaleństwa, mogą zostać dosłownie zwiane. Istnieją relacje o turystach, którzy musieli czołgać się lub poruszać na czworakach, aby przetrwać siłę wiatru. Przykładem jest para, która próbowała dostać się graniami od Świnickiej Przełęczy do Kasprowego Wierchu podczas śniegu i silnego halnego. Musieli wbijać czekany w śnieg i przeczekiwać na leżąco najsilniejsze podmuchy. Na szczęście, ostatecznie dotarli do stacji górnej kolejki linowej, gdzie znaleźli schronienie mimo późnej pory.

Kiedy halny ustaje, jego destrukcyjne działanie jest widoczne na odsłoniętych ze drzew stokach górskich. Świerki padają jak zapałki, tworząc wiatrołomy. Na terenie Zakopanego i Podhale, służby porządkowe są wtedy przez niego przeciążone, usuwając połamane gałęzie i drzewa z ulic oraz dachów domów.

Wpływ halnego nie kończy się na aspekcie fizycznym. Kiedy nadchodzi, wpływa również na nasze serca i umysły. Zauważono, że u niektórych kobiet może przyspieszać poród, co skutkuje większą aktywnością na porodówkach. Lekarze na oddziałach ratunkowych oraz kardiolodzy mają wtedy więcej pracy.

Halny to typowy fen – powstaje na skutek dużej różnicy ciśnień po obu stronach łańcucha górskiego. Powietrze południowej strony gór unosi się do góry, ochładza i kondensuje parę wodną, tworząc chmury. Po drugiej stronie, północnej, suche powietrze opada, przyspiesza i się ogrzewa. Dlatego halny jest ciepłym i suchym wiatrem.